Tadjul Arifien R
Pamator Ènalèka Pangan Lakè’ Dateng,
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè pâdha parjugâ,
Ḍhâri jhâu ampon katèngal pangantan lakè’ ampon rabu, apangèrèng sana’ barâjâ aèlèr lanjâng, ngèrèngngagi pangantan lakè’ margâ sakejjâ’ aggi’ bâḍhi apapasèyan sareng sang raji patmè, è pasèbân agung. Sadâjâ katètèyan ampon paḍâ mator, rèng-èrèngan ghân sakonè’ alangsat nojju ḍhâk-onḍhâk èpon pasèbân. Ḍhâksakala kabâḍâ’ân lajhu sèrep. Angèn sè ngalèngsang pas tèrep. Câjâèpon dhâmar sè sakobhengnga pasèbhân lajhu nabuy, parsasat manḍi’i pangantan sapangèrèng, jhârna’ nambâi na’na’. Racoggâ kakembângan ḍâri taman sarè ngettessè ro’om ḍâ’ pangantan sapangèrèng. Asarenḍhemman parsasat ta’ kennèng tambhâ’. Dinèng bâng-abâng, bulan sè alalana mèddherri malem salèrana nambâi binar, kajhâbhâna bintang sè namong mella’ meddhem, margâ ta’ jhârna’ paanabân ponapa sè katèngal. Talon ghâghuridhân ta’ gâḍhuwân karsa aracèk okara sè makkèlè ènḍhâna paanabân, sanaossa ḍâri karettek sè palèng ḍâlem, tor sakaḍhâng aropa bun-arbun, sè sakejjhâ’ ḍâteng, sakejjhâ’ èlang.
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè paḍa parjugâ,
Langenna genḍhing ayak komèdí, sè ngèrèngngagi salanjhângnga tèngka’, ngater pangantan lakè’ sapangèrèng malebbet ḍâ’ pasèbhân agung kapèyarsa ongghâ toron, ghântè ser-ser salang tabâng, sè apongkasan sareng monyèna egghung, maghenna’ paanabhân sajânè assrè. Akadhi sè ècapo’ pangsèrep, sadhâjâ panèngal nojjhu pangantan lakè’ sapangèrèng. È bhâris sè ḍâ’-aḍâ’ katèngal panglèma, anggâ’, gâgâ’, sareng oḍheng ghântong rè’-kèrè’, mancèrèt, parjughâ taḍâ’ nanḍingè, ka’ ḍinto sè kasambhât pangaḍâ’ ḍâri pangantan lakè’, sè ḍâggi’ bâḍhi nyèrènnagi pangantan lakè’. È bingkèngnga pangantan lakè’, sèlèr, rèng seppo sana’ bharâjâ, sè bâḍhi ngèrèngngagi sadhâjâ pacara sè bâḍhi kalampan. Sadhâjâ tèngka’ èator ghân sadhindhâk, marghâ paḍâ tako’ sè kalowara, taḍâ’ gellâ’ taḍâ’ mèsem, jughân ta’ katèngal mereḍḍeng, pèkkèr jhuntrong-manyèttong ḍâ’ ponapa sè bâkal kadhâddhiyân saterrossa.
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè paḍa parjughâ,
Bhul-ombhul konèng pon èbhâbbhâr, tarompèt pon ètopè, tambur-jiḍur ngajhenḍhur, nanḍhâ’âghi labang paanabân agung èbukka’ laonan, kantos ahèrra paradhek paanabhân sè lakar aparènta ḍari gi’ lagghu mola, katèngal ajhâr-jhâjhâr è labâng aḍâ’ân, ngadhek madigâ’ soghâ’ parsasat bâto karang sè ta’ kèra ghempèl ètambu ombâ’, pangaḍâ’ ḍari pangantan binè’ mapak rabuna pangantan sapangèrèng. Salèra sè kerreng manḍerrek nangtang, yâ-kadiyâ sè sampedḍi è peddhânga ḍari ka’ḍimma bisaos. È pasèbhân agung pangantan binè’ ampon ranta, kalowar ḍari kamar kapotrèn. Salèra nyonar ta’ katèngal rèbek, rasogân ngareḍḍhâp atarètès ènten, soca morka’ mella’ ta’ marè, lathè mèsem ngembhâri jamâng asoson è sèra, kole’ ngamennyor sasat emmas èsanglèng, parsasat taḍa’ nanḍhingè .....................................................
Ghan satèngka’ pangaḍâ’ adindhâg sajânè semma’. Nalèka ampon semma’, èatorè sadâjâ para rabu mèyarsa’aghi ḍhâḍhâbun ponapa sè baḍhi èatorragi sareng pangaḍâ’ ka’ ḍinto .............................
I. Pamator Saampon Salang Sambit Para Pangadha’
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè padha parjuga,
Tampa sèrèn pangantan lakè’ ampon kalampan. Kalaban sadaja kabunga’an pangantan lakè’ ampon katampan. Saterrossèpon, pangantan lakè’ binè’ parlo èpapanggi dhimèn. Ngèrèng lampaèpon parjaji karaton Songennep, masarmo pangantan lakè’ sareng binè’ ka’dinto kalampan sareng pacara Ngontal Sèrè. Sèrè salambar ègulung. È dhalemanna èsellebbi pènang satatta’. Pangantan lakè’ sareng binè’ padha neggu’ sèrè, sè ma’naèpon :
Sèrè, gadhuwan artè sèret, dinèng pènang ama’na pènet. Papanggina pangantan lakè’ sareng binè’ èèkèt sèret, pènet akadi talè sè èpèntè, dhuwa’ daddi sèttong. Pangantan lakè’ ngontal dhari attas, dinèng sè binè’ ngontalla dhari baba, ma’naèpon, salanjangnga daddi judhu, binè’ ta’ kèngèng alangkaè kareppèpon rèng lakè’, namong nampanè bisaos, salanjangnga lakè’ sè akarep ta’ gingsèr dhari tarèka gama sareng adat pratèngka sè kapra.
Saamponna ngontal sèrè, se kadhuwa badhi ngalampa’agi pacara saterrossèpon, ènggi ka’dhinto Lèkser Talam.
II. Pamator ”Pacara Lèkser Talam”
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè padha parjuga,
Mènangka pacara sè kapèng dhuwa’, saamponèpon pacara Ngontal Sèrè, ènggi ka’dhinto pacara “Lèkser Talam”. È dhalem pacara ka’dhinto ampon èsadhiya’agi talam raja, abadhi dhari konèngan, ngennyer, sè sakonè’a ta’ kèngèng badha gumbingnga. Talam gangsa kasebbut ama’na roma tangga, sè kodu salosè. Padha salosèna sareng konèngan gangsa gella’. È attas talam, èpossa’è sareng kembang sataman, nandha’agi kembang ama’na kabunga’an, sè agandhu’ artè roma tangga pangantan sè kadhuwa nyopprèya bunga, ro’om, akadhi kembang, kantos ta’ andaddiyagi buddhak dha’ bala tangga.
È dhalem roma tangga kadi ka’dhinto, sè sadajana ateggudan dha’ talèna gama. Ta’ sèsèp polè, roma tangga sè sakinah, ma waddah wa rohmah, mastè èkabundel. Saterrossèpon, pangantan binè’ èpatoju’ sareng sè lakè’, èattas talam. Badha talè sè nyambugel talam, salambar eteggu’ rèng seppo pangantan lakè’, salambar laènna èteggu’ rèng seppo pangantan binè’. Dinèng pangantan sè èpatoju’ è talam, sareng sè lake’ pas èlèkser èbikser, ka bara’ ka tèmor, ka dhaja, kantos atemmo gellang ka lao’ polè.
Salanjangnga talam abikser, rèng seppo sè padha neggu’ talè, jugan noro’ abikser sakarebba talam. Sadajana ka’dhinto gaduwan ma’na, nyoprè pangantan binè’ sè salanjangnga odi’ kodu atoro’ dha’ karebba lakè. Èkèba ka bara’ noro’ ka bara’, èkèba ta tèmor noro’ ka tèmor, amarga lakè è dhalem roma tangga gadhuwan kawajiban mertè raji sareng para potraèpon. Dinèng mattowa , saè dhari lakè’ jugan dhari binè’ kodu noro’agi. Namong, kalaban talè sè nyèndhet parjalananna sè kadhuwa, maksotèpon lakè’ binè’ ta’ kodu leppas dhari rèng seppo. È nalèka roma tangga sè kadhuwa manggi’i pan-ponapan sè nyalèngka’, ta’ bisa ngatasè, banget parloèpon nyo’on pamanggi sareng bulangan orèng seppo, kantos samacemma dhuri sè nyalèngka’, è tengnga parjalanan èsèmpat ka pènggir. Sarengngan semba songkem pangantan lakè’ sè agambarragi dhalem pacara ka’dhinto, mènangka kawajiban lakè’ binè’ salanjangnga kodu abaktè dha’ rèng seppo.
III. Pamator Bakto ”Pacara Cocor”
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè padha parjuga,
Pangantan cocor, para ngangodhadan samangkèn ampon sama sakalè ta’ kacapo’ dha’ pacara kadinto tor ampon mosna. Tarèka pangantan cocor saat mangkèn, èmaksod terro ajarba’agiya ponapa sè èkasebbut tor èkakarep kalaban pangantan cocor, nyoprè para anom samangkèn ngartèya, ja’ saèstoèpon kabudajan lamba’, genna’ sareng ma’na, sè kadiya parlo èpaodhi’ polè menangka arta kabudajan Songennep. Para rabu, saamponèpon pangantan èlastarèyagi lèkser talam, pangantan binè’ pas èrèbing dha’ kalongguwanna. Èrèbing ma’naèpon èbimbing, mènangka kawjiban orèng lakè’ sè abimbing rajièpon.
Pangantan sè kadhuwa pas èpatoju’ è palaminan (kakapa/korsè alamin sotra), sè kapraèpon ènyamaè kowadè (pajang satra). Rèng seppo dhari pangantan sè kadhuwa gilir-gumilir nyocor aèng gan sakettes, èmolaè dhari pangantan lakè’ pas ka pangantan binè’. Sabban aèng sè ekettessagi dha’ pangantan, èrèngè sarèng sembana pangantan sè kadhuwa. Dinèng sè ngettes namong abates gan rèng seppo dhuwa’na pangantan lakè’ binè’. Ban aèng sè èkettessagi ka bun-embunanna pangantan mènangka pandhu’a dari rèng seppo dhuwa’na. È dhalem dhu’aèpon rèng seppo ngareb, malar moga ALLAH sè Maha Agung agimpo’a sè akalathagan, èparèngè birbarka, nèngkattagiya kamampowan tor kapènterran katoronan sè kadhuwa, madaddiya sè kadhuwa mènangka pamokka’ labang-labangnga rahmat, somber sadaja èlmo, hèkmah, sareng aparèng rassa aman dha’ ommat.
Pamator Nalèka Pangantan Dhuwa’ Asasandhingan.
Para Bapak, Èbu, tor para rabu sè padha parjuga,
Pangantan dhuwa’ ampon ajajar sègek, pantes. Parsasat rato ponjul, asandhing sang raji patmè, èbba’ pangalem sè tèbana namong apongkasan akadi pènang sèba’ dhuwa. Dinèng sè kadhuwa ampon ajajar, rassa tarèsna terbi’ ngaloskos atè. Rassa sareng karettek sè ta’ onèng ponapa nyamana, nyalosso’ sajanè dhalem. Èdalem atèna, sang raji patmè asaloka :
Balulugga daddi cengkèr, sè cengkèr daddiya duggan, duggan daddiya nyèor, nyèorra daddiya mènnya’, mènnya daddina damar, damarra pas mancorong, mancorong saantèrona ……………………..
Akadi sè èkoto’ pangantan lakè’ males saloka :
Pon tobuk bula sè mèkkèr, sè èpèkkèr sabban bulan, pèkkèr rèngsa kadhang ngalènyor, kerrong marga ta’ semma’, èpaèlang ta’ gellem samar, dinèng samar nambai kerrong, ding kerrong malarat tambana ……………………….
Alhasèl, dhari saloka sè kadhuwa, laju terbi’ sèttong ayat : wa alqaitu alaka mahabbatan minni, sè artèèpon : ètotta’a tarèsna ban panganèserra sèngko’ dha’ ba’na.
Saka’dinto, para rabu sadaja pacara ampon kalampan, katèngal sè kadhuwa ajajar segek tor pantes, sadaja karettek, sadaja rassa, asaloy daddi poji da’ pangantan, malar moga pènang sè èsègi’ dhuwa ka’dinto tarèsna’a kantos atongket roman, èsto dunnya ahèrat.
Nyo’ona sapora attas sadaja kakorangan, sareng pangarep, malar moga arta kabudajan Songennep ka’dinto badha’a sè marduli kaangguy mertè, kantos ta’ èlang parcoma.
Posting Komentar